ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ

H έκθεση στο αλκοόλ ξεκινάει συνοδευόμενη από συναισθήματα χαλάρωσης και ευχαρίστησης για να εξελιχτεί πολλές φορές σε εξάρτηση που οδηγεί σε πλήρη αποδιοργάνωση της προσωπικότητας του ατόμου. Σήμερα το στρές, το άγχος, η ανασφάλεια της εποχής μας, ο εφηβικός πειραματισμός, η αυτονομία της ενηλικίωσης, οδηγούν κυρίως τους εφήβους στην εξάρτηση από το αλκοόλ χωρίς καλά καλά να το καταλάβουν. Άλλωστε οι έφηβοι χωρίς να έχουν επίγνωση του εθισμού, θεωρούν τον εαυτό τους άτρωτο και ότι είναι αδύνατο να τους συμβεί κάτι κακό. Ο αλκοολισμός όμως έχει τρομαχτική επίδραση σε όλη την οικογένεια. Λόγου χάρη, ένα κοινό σύμπτωμα του αλκοολισμού είναι η άρνηση ότι υπάρχει το πρόβλημα του αλκοολισμού. Ωστόσο συχνά τα μέλη της οικογένειας αρνούνται το πρόβλημα ίσως επειδή φοβούνται την ατίμωση. Καθώς λοιπόν οι προσπάθειες των οικείων να ελέγξουν το ποτό του συντρόφου τους συναντούν επανειλημμένη αποτυχία, αυξάνονται ταυτόχρονα τα αισθήματα ανεπάρκειας και ανησυχίας. Ακόμα χειρότερα στεριώνει η μνησικακία και η πίκρα των κοντινών προσώπων. Δεν είναι σπάνιες οι φορές που οι σύζυγοι των αλκοολικών χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη και ιατρική βοήθεια γιατί υποφέρουν από αρνητικά συναισθήματα όπως ανησυχία, φόβος, θυμός, ενοχή, εκνευρισμός, απογοήτευση, ένταση και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Όσο για τα παιδιά βλέπει κανείς διαρκείς συναισθηματικές πληγές. Γίνονται υστερικά, βιώνουν αισθήματα κατωτερότητας, αμφιβάλουν για τις ικανότητές τους, βιώνουν αισθήματα ανασφάλειας, αγανακτούν με τον εαυτό τους, γίνονται νευρικά και κλείνονται συνεχώς στον εαυτό τους.

Με ποιόν τρόπο μπορεί να βοηθηθεί μια οικογένεια κάποιου αλκοολικού? Μέχρι τώρα τα μέλη της οικογένειας έχουν συσσωρεύσει επώδυνες αναμνήσεις και συναισθήματα. Αν τα μέλη της οικογένειας δεν κατανοήσουν τα δικά τους συναισθήματα, δύσκολα θα κατανοήσουν τα συναισθήματα του αλκοολικού. Ο βασικός λοιπόν σκοπός της θεραπείας είναι να αναγνωρίσει και να δεχτεί ο καθένας τα δικά του αρνητικά συναισθήματα. Για να τα υπερνικήσει πρέπει πρώτα να τα αντιμετωπίσει. Με αυτόν τον τρόπο ο καθένας θα κατανοήσει τα συναισθήματα του άλλου καθώς και με ποιόν τρόπο οι πράξεις του τον επηρεάζουν συναισθηματικά. Εφαρμόζοντας αυτήν την γνώση κάποιο μέλος μιας οικογένειας μαθαίνει με ποιον τρόπο να ενεργεί καλύτερα. Αλλά τι θα συμβεί αν ο αλκοολικός αρνηθεί να δεχτεί βοήθεια? Και σε αυτήν την περίπτωση τα μέλη της οικογένειας πρέπει να μείνουν ενωμένα για να αντιμετωπίσουν τα αρνητικά συναισθήματα. Απλές συμβουλές που μπορούν να δοθούν για να βοηθήσετε τον αγαπημένο σας σύντροφο είναι να μην αναμοχλεύεται το παρελθόν, να μην περιτριγυρίζεται κατασκοπευτικά τον αλκοολικό, να μην προσπαθείτε να τον προστατέψετε από καταστάσεις μέθης, να μην πανικοβάλλεστε όταν υπάρχει υποτροπή. Ο αγαπημένος σας σύντροφος χρειάζεται περισσότερο την συμπονετική σας υποστήριξη. Από την άλλη πλευρά πρέπει να είστε υπομονετικοί, καλοί και ευγενικοί μαζί του. Δεν πρέπει να μεταδίδεται αρνητικά συναισθήματα με σκυθρωπότητα αλλά να δείχνεται χαρά και ενθάρρυνση. Να επιτρέπεται στον αλκοολικό να αναλαμβάνει ευθύνη όταν αισθάνεται πως μπορεί να κάνει κάτι θετικό. Πρέπει επίσης να είστε ειλικρινής με τα παιδιά σας για την κατάσταση του αγαπημένου σας. Το πιο σημαντικό από όλα όμως είναι πως δεν πρέπει να κρύβεται από τον αλκοολικό τις συνέπειες της μέθης του. Οι αλκοολικοί συνήθως δεν μπορούν να θυμηθούν την συμπεριφορά τους κάτω από την επίδραση του ποτού. Πρέπει να τον βοηθάτε να κατανοεί τα προβλήματα που δημιουργεί στην οικογένειά του η ασθένειά του. Σίγουρα πρόκειται για ασθένεια και ο ίδιος ο αλκοολικός μπορεί να δεχτεί ιατρική βοήθεια εφόσον το επιθυμεί.

Μια άλλη οικογενειακή προσέγγιση είναι να κάνετε τον αλκοολικό να αντιμετωπίσει άμεσα τα γεγονότα που έχουν σχέση με την μέθη. Ακόμα και όταν βρίσκεται στην χειρότερή του κατάσταση ο αλκοολικός, μπορεί να δεχτεί κάποιο βαθμό της πραγματικότητας, εφόσον φυσικά του την παρουσιάζεται με τρόπο που μπορεί να την δεχτεί. Βέβαια η παρέμβαση αυτή απαιτεί να είστε ενημερωμένοι για τον αλκοολισμό από την μια και από την άλλη να έχετε την συναισθηματική δύναμη να εφαρμόσετε αυτήν την γνώση. Τώρα τι σημαίνει να κάνετε τον αλκοολικό να αισθανθεί τις συνέπειες της μέθης του? Δεν σημαίνει φυσικά να τον τιμωρήσετε. Μπορείτε π.χ. να τον αφήσετε να κοιμηθεί στο σημείο που σωριάστηκε. Το επόμενο πρωί θα έρθει αντιμέτωπος με την πραγματικότητα της κατάστασής του. Πρέπει να είστε ειλικρινείς μαζί με τον αλκοολικό αλλά ποτέ θυμωμένοι. Μόνο όταν δεν θυμώνετε μαζί του τον βοηθάτε να διακρίνει την άσχημη συμπεριφορά του. Τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας πρέπει να συνεχίζουν την ζωή τους όσο καλύτερα μπορούν. Με αυτόν τον τρόπο ο αλκοολικός αντιμετωπίζει όλο και περισσότερο την μεγάλη αντίθεση ανάμεσα σε αυτόν και στην υπόλοιπη οικογένεια. Συχνά αυτό καταλήγει στο να πει : Καταλαβαίνω ότι έχω κάποιο πρόβλημα και χρειάζομαι κάποια ιατρική βοήθεια. Θα πρέπει να του υπενθυμίσετε τότε ότι θα θέλατε να είχατε κοινωνικές συναναστροφές μαζί του, αλλά το πρόβλημά του σας εμποδίζει. Τέλος τι μπορούμε να πούμε για το γνωστό (Θα σταματήσω να πίνω αύριο?). Ο τελικός στόχος είναι να κάνετε τον αλκοολικό να δεχτεί την πραγματικότητα ώστε να δει ότι έχει άμεση ανάγκη ιατρικής βοήθειας. Η ιατρική βοήθεια που μπορεί να προσφερθεί στον εθισμένο, εξαιρώντας τον εγκλεισμό του σε ψυχιατρική κλινική, είναι ο βελονισμός, δηλαδή η συνεχής τοποθέτηση βελονών σε σημεία του σώματός του οι οποίες θα προκαλέσουν την παραγωγή στον εγκέφαλό του ουσιών παρόμοιων με την ευφορία που του προκαλεί το αλκοόλ. Οι ουσίες που εκλείονται στο σώμα του αλκοολικού από τον βελονισμό είναι η σεροτονίνη, ένας νευροδιαβιβαστής που ελέγχει την κατάθλιψη, το άγχος και γενικά την διάθεση, η νορεπινεφρίνη και η ντοπαμίνη που ρυθμίζουν τον κύκλο του ύπνου-εγρήγορσης, και οι ενδορφίνες ή αλλοιώς οπιοπεπτίδια που προστατεύουν τον οργανισμό από στρεσογόνα ερεθίσματα. Η παραγωγή των ανωτέρω ουσιών μετά το ερέθισμα της βελόνας δημιουργεί ένα αίσθημα χαλάρωσης και αποστροφής προς το αλοόλ. Ο εγκέφαλός του δεν έχει πια ανάγκη καταπραυντικού.

Καραλοϊζος Λάζαρος

Ομοιοπαθητικός ιατρός

2410-283752